Τα γεγονότα - σταθμός της περασμένης χρονιάς και η "κληρονομιά" για το 2018

Η εταιρεία που μονοπώλησε το ενδιαφέρον καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου ήταν φυσικά ηΕθνική Ασφαλιστική – δεν είναι και λίγο να πωλείται η μεγαλύτερη ελληνική ασφαλιστική εταιρεία μετά από περίπου έναν αιώνα ζωής και μάλιστα έναντι του αστρονομικού ποσού των 718,3 εκ ευρώ – τόσα έδωσε η αμερικανική κοινοπραξία EXIN Financial Services Holding B.V. για να αποκτήσει το 75% της εταιρείας ενώ το υπόλοιπο παραμένει στα χέρια της ΕΤΕ, με την οποία υπογράφηκε και αποκλειστική σύμβαση συνεργασίας στον τομέα του bancassurance.

Η συμφωνία ανακοινώθηκε επισήμως στις 29 Ιουνίου μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις, φήμες («θα γίνει ή δεν θα γίνει» η πώληση), κουτσομπολιά (η εξαγορά έγινε, λένε, με παρότρυνση Αμερικανών αξιωματούχων) και έντονες διαμαρτυρίες από την Ένωση Υπαλλήλων της Εθνικής. Σύμφωνα με τις τελευταίες ανακοινώσεις η αλλαγή σκυτάλης αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτιο του 2018.

Σημαντική εξέλιξη στις 19 Ιανουαρίου ήταν και η συμφωνία ΕΑΕΕ και ΟΑΣΕ για το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπαλλήλων - επίσης μετά από δραματικές διαπραγματεύσεις που κράτησαν σχεδόν ένα χρόνο. Η συμφωνία μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων για το πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου περιλαμβάνει πλήρη ανακεφαλαιοποίηση και διασφαλίζει την συνέχειά του και την επάρκεια των πόρων του.

Τον Φεβρουάριο συγκροτήθηκε νέο Προεδρείο για την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών με τον Αλέξανδρο Σαρρηγεωργίου να παραδίδει -μετά από τέσσερα χρόνια- σκυτάλη στον Δημήτρη Μαζαράκη σε κλίμα αισιοδοξίας και με ξεκάθαρη τη διάθεση συνεργασίας όλων, προκειμένου η Ένωση να πάει την αγορά ένα βήμα παραπάνω.

Τον Μάρτιο, με ανοιχτή επιστολή ο Πρόεδρος της International Life, Φωκίων Μπράβος αναφέρθηκε στους λόγους που οδήγησαν στην διακοπή των εργασιών της εταιρείας, διαβεβαιώνοντας πως όλες οι εκκρεμότητες προς υπαλλήλους και όχι μόνο θα τακτοποιηθούν, ενώ τέλος, ευχαρίστησε όλους τους συνεργάτες για τα 61 χρόνια προσφοράς.

«Οι άνθρωποι πρέπει να έχουν την αυτογνωσία και να φεύγουν με αξιοπρέπεια, χωρίς να μεθούν από την γλύκα της εξουσίας», δήλωσε τον ίδιο μήνα ο Γιώργος Καραβίαςαποχωρώντας από την προεδρία του ΣΕΜΑ, δεσμευόμενος πως θα συνεχίσει να δίνει αγώνες για τον Σύνδεσμο και στο μέλλον.

Επίσης τον Μάρτιο τα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος έδειξαν αύξησηστη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων το πρώτο τρίμηνο του έτους. Ωστόσο αυτό δεν μπορεί να καταχωρηθεί ως αύξηση "ασφαλιστικής" διείσδυσης αφού το αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 2016 είχε γίνει «βουτιά» σε σχέση με το 2015 λόγω των capital controls, ενώ η όλη εικόνα της αγοράς αντανακλούσε τη γενικότερη στασιμότητα της ελληνικής οικονομίας.

Βέβαια, σε επίπεδο έτους το 2016 η παραγωγή ασφαλίστρων αυξήθηκε κατά 4,6% σε σχέση με το 2015, φτάνοντας τα € 3,78 δισεκατομμυρίων, αν και στην αύξηση αυτή σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν τα συμβόλαια εφάπαξ καταβολής εγγυημένου επιτοκίου.

Στις αρχές του Απριλίου, η δήλωση του Διοικητή της ΕΤΕ Γιάννη Στουρνάρα ότι το ασφαλιστικό «δεν βγαίνει» χωρίς να ξανακοπούν οι συντάξεις και χωρίς να μπει η ιδιωτική ασφάλιση στο παιχνίδι άναψε φωτιές στην Κυβέρνηση που έσπευσε να αντιδράσει με φραστικές επιθέσεις στα ΜΜΕ επί σειρά ημερών. Η δήλωση του Διοικητή έγινε κατά τη διάρκεια του 1ου ασφαλιστικού Συνεδρίου του Economist.

Οι ασφαλιστές ήταν η πολυπληθέστερη ομάδα εργαζομένων, αισθητά περισσότεροι ακόμη και από τους μηχανικούς ή τους δικηγόρους, στην τελευταία συγκέντρωση διαμαρτυρίας(τέλη Μαϊου) ενάντια στα νέα ασφαλιστικά – φορολογικά μέτρα της Κυβέρνησης που «στραγγαλίζουν» τα εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών - αθροιζόμενες οι φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές φτάνουν το 60% των καθαρών κερδών των διαμεσολαβητών.

[b0x]Τον Ιούνιο την επικαιρότητα μονοπώλησαν οι περίφημες Εκθέσεις Φερεγγυότητας που για πρώτη φορά συνέταξαν και δημοσίευσαν οι ασφαλιστικές, κατ’ απαίτηση του Solvency II. Οι ογκώδεις εκθέσεις, που ακολουθούν, σελίδα σελίδα, τις προδιαγραφές που έχει θέσει η ΕΕ και περνούν από ανεξάρτητο ελεγκτή πριν επικυρωθούν, δίνουν εκατοντάδες στοιχεία για τις εταιρείες οι οποίες δικαίως θα πρέπει να αισθάνονται ότι περνούν «από κόσκινο». Τα στοιχεία αυτά αφορούν το σκεπτικό πίσω από στρατηγικές αποφάσεις έως και βιογραφικά σημειώματα που δικαιολογούν τις προσλήψεις προσωπικού. Αποτελέσματα, σύστημα Διακυβέρνησης, Δομές και Όργανα Διοίκησης, ρόλοι και καθήκοντα, διαχείριση κινδύνων, εσωτερικές διαδικασίες ελέγχου, όλα έρχονται στο φως για όποιον έχει την διάθεση να ενσκήψει πάνω σε δεκάδες σελίδες. Κατά γενική ομολογία οι Εκθέσεις ήταν τόσο τεχνικές και περίπλοκες, που κάθε απόπειρα να κρίνει κανείς ή να συγκρίνει οποιαδήποτε εταιρεία με βάση αυτές, είναι σχεδόν καταδικασμένη, εκτός αν πρόκειται για Στέλεχος αρκετά εξοικειωμένο και έμπειρο με τεχνικούς, οικονομικούς και επενδυτικούς όρους. Κάθε συμπέρασμα με βάση την Έκθεση πρέπει να είναι συνδυαστικό και να λαμβάνει υπόψη διάφορους παράγοντες. Τόσο που τα ίδια τα ποσοστά φερεγγυότητας από μόνα τους, μάλλον δεν αποτελούν ικανό μέτρο σύγκρισης.[/box]

Στις 29 Ιουνίου όπως είπαμε και παραπάνω, η Εθνική Ασφαλιστική ανακοίνωσε επίσημα την πώληση του 75% στην Exin. Ένα δις ευρώ ασφάλιστρα θα διαχειρίζεται η Exin από εδώ και στο εξής στην Ελλάδα, μετά και την εξαγορά του 75% της Εθνικής Ασφαλιστικής - έχει προηγηθεί φυσικά η εξαγορά του 50% της AIG Greece.

Περίπου μισό εκατομμύριο οχήματα πρέπει να κυκλοφορούν ανασφάλιστα, κατέληξε τελικά το Υπουργείο Μεταφορών το οποίο ξεκίνησε τον Ιούνιο (μετά από τέσσερα χρόνια από την ψήφιση του σχετικού νόμου περί κυρώσεων στα ανασφάλιστα) την διαδικασία διασταύρωσης αρχείων, προκειμένου να εντοπιστούν ανασφάλιστοι οδηγοί. Τα αρχεία ανήκουν στην Aνεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), στη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) και στο Επικουρικό Κεφάλαιο Αυτοκινήτων. Οι λίστες που διασταυρώθηκαν αποδείχθηκαν ωστόσο ανεπικαιροποίητες και παμπάλαιες, με αποτέλεσμα σωρεία λαθών και την αποστολή «άδικων» προστίμων σε χιλιάδες οδηγούς. Έξι μήνες μετά, η διαδικασία έχει επισήμως παγώσει, μέχρι να συσταθούν οι σωστές λίστες…

Λίγο πριν βυθιστούν όλοι στην καλοκαιρινή ραστώνη, μια σημαντική είδηση από την ΑΧΑ στα μέσα Ιουλίου άφησε το αποτύπωμά της στην αγορά: Το ΑΧΑ Research Fund, δώρισε 1.200.000 εκ ευρώ για να ιδρυθεί η πρώτη ελληνική ακαδημαϊκή έδρα στην Επιγενετική Επιγονιδιωματική, στο Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας της Κρήτης. Η ίδρυση της έδρας, η οποία αναμένεται να συμβάλει ουσιαστικά στην έρευνα κατά του καρκίνου. Το AXA Research Fund τα τελευταία δέκα χρόνια έχει δεσμεύσει συνολικά περί τα 200 εκ ευρώ σε έρευνες για την υγεία (μακροζωία, χρόνιες παθήσεις, βιωσιμότητα ιατρικής φροντίδας), για το περιβάλλον (κλιματική αλλαγή, φυσικές καταστροφές, εξωτερικά γεγονότα),για τις νέες τεχνολογίες, (big data, προσωπικά δεδομένα, κυβερνο-ασφάλεια) αλλά και για τις οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις (χρηματοοικονομικοί και κοινωνικοί κίνδυνοι).

Στις αρχές Σεπτεμβρίου με έκπληξη πληροφορήθηκε η αγορά την αποχώρηση της Νάντια Σταυρογιάννη από το «τιμόνι» της Das Hellas, μετά από 24 ολόκληρα χρόνια στην εταιρεία. Τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου ανέλαβε πρώην συνεργάτης της εταιρείας, ο κ. Εμμανουήλ Κάλλης, (συνταξιοδοτήθηκε το 2012 από τη θέση του Διευθυντή του καταστήματος Θεσσαλονίκης). Τις υπόλοιπες θέσεις στο Δ.Σ. αναλαμβάνουν μέλη του Δ.Σ. της Ergo Hellas (Πρόεδρος Θεόδωρος Κοκκάλας, μέλη οι κ.κ. Ιωάννης Λινός & Παύλος Φλώρος οι οποίοι είναι και μέλη ΔΣ της Ergo). Οι εξελίξεις είναι σημαντικές και ενδεχομένως σηματοδοτούν αλλαγή στρατηγικής του μετόχου σε σχέση με την, αυτόνομη, τουλάχιστον, παρουσία της Das στην Ελλάδα.

Εκ παραλλήλου ανακοινώνεται ότι παίρνει δίμηνη παράταση εργασιών η νομοπαρασκευαστική επιτροπή που έχει αναλάβει την ενσωμάτωση της IDD στην ελληνική νομοθεσία και επ’ ευκαιρίας, την βελτίωση όλης της ήδη υπάρχουσας, εθνικής νομοθεσίας που αφορά στην ασφαλιστική διαμεσολάβηση. Στόχος, να διαμορφωθεί ένας νέος ενιαίος νόμος, που θα καθορίσει το πλαίσιο και τους κανόνες των Δικτύων Διανομής. Η Επιτροπή απαρτίζεται από εκπροσώπους της ΤτΕ, των Ασφαλιστικών εταιρειών και της Διαμεσολάβησης. Η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί πριν τον Φεβρουάριο 2018, μήνας κατά τον οποίο αρχίζει να ισχύει επισήμως η IDD. Κρίσιμα θέματα, που είναι ευκαιρία να λυθούν οριστικά και με αυστηρότητα, είναι οι κανόνες που θα τεθούν για την ισότιμη παρακολούθηση και εποπτεία όλων των Δικτύων Διανομής και οι αποτελεσματικές και δίκαιες κυρώσεις που θα πρέπει να επιβάλλονται προς όλους.

Τα στοιχεία παραγωγής κλάδου ζωής α’ εξαμήνου 2017 που δίνει στην δημοσιότητα η Ένωση τον Οκτώβρη, δείχνουν ότι πρωταγωνιστής στις ασφαλίσεις ζωής παραμένει η Διαμεσολάβηση. Εξαίρεση αποτελούν τα ομαδικά συνταξιοδοτικά, όπου κυριαρχεί το Direct. Παραδοσιακά οι Τράπεζες δίνουν τη μεγαλύτερη παραγωγή στα αποταμιευτικά και δη στα εφάπαξ εγγυημένου επιτοκίου - εξαίρεση τα Unit Linked περιοδικών καταβολών όπου εκεί υπερέχει η Διαμεσολάβηση. Απογοητευτικά τα ποσοστά διατηρησιμότητας στα ατομικά συμβόλαια ζωής και υγείας.

Την ίδια περίοδο, θλιβερά ποσοστά για την Ελλάδα γενικότερα, αποκαλύπτουν διάφορες μελέτες που δίνονται στη δημοσιότητα. Η Πολιτεία καταγράφει ρεκόρ θανάτων από τροχαία, το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. 1 στους 5 νεκρούς στους ελληνικούς δρόμους είναι παιδί ή νέος έως 24 ετών εκ των οποίων οι 9 στους 10 είναι αγόρια. Η κακή κατάσταση του οδικού δικτύου (1 πρόβλημα ανά 2 χλμ. σύμφωνα με την Ε.Ε.), σε χιλιάδες σημεία, σε συνδυασμό με την παλαιότητα των οχημάτων στους ελληνικούς δρόμους φτιάχνουν ένα εκρηκτικό μείγμα για την ασφάλεια χιλιάδων οδηγών. Πρώτη η Ελλάδα στην Ε.Ε. και ως προς την παλαιότητα των φορτηγών με τα οποία γίνονται οι εμπορευματικές μεταφορές. Το 60% των μεταφορών στη χώρα μας, σύμφωνα με την Eurostat γίνεται με οχήματα παλαιότητας άνω των 10 ετών την ώρα που στην ΕΕ, το ίδιο ποσοστό των οδικών εμπορευματικών μεταφορών γίνεται με καινούργιο στόλο.

Με συνέντευξή της στο Underwriter, η Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Μαργαρίτα Αντωνάκη, εξηγεί τι είναι το Πανευρωπαϊκό Ατομικό Συνταξιοδοτικό Προϊόν, ή αλλιώς PEPP (Pan-European Private Pension Product): παρέχει στη λήξη του ένα εφάπαξ ποσό ή σύνταξη στον ασφαλισμένο και είναι τυποποιημένο - ακολουθεί δηλαδή κοινά χαρακτηριστικά σε όποιο κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εάν πωλείται. Θα μπορεί δηλαδή κάποιος που έχει εργαστεί 5 χρόνια στην Ελλάδα και έχει επιλέξει το PEPP, να μεταφέρει το λογαριασμό του σε όποια χώρα της Ευρώπης επιλέξει να μετακινηθεί, είτε στον ίδιο πάροχο που το είχε αγοράσει, είτε σε άλλη εταιρεία. Οι διαδικασίες δεν πρόκειται να έχουν ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2019, ενώ το 2020 θα βγει ενδεχομένως, εφόσον κινηθούν ομαλά οι σχετικές διαδικασίες, ως προϊόν στις αγορές.

Επίσης τον Οκτώβρη, μπαίνει στην τελική ευθεία το σχέδιο επανασύστασης (“εκκαθάρισης εν λειτουργία”) του Επικουρικού Κεφαλαίου Αυτοκινήτων, σε συνεργασία με ανεξάρτητη ελεγκτική εταιρεία που θα αναλάβει να υλοποιήσει όλη την διαδικασία εξυγίανσης (πώληση των απαιτήσεων, εύρεση ρευστότητας, εκποίηση περιουσιακών στοιχείων). Στόχος η επανασύσταση ενός υγιούς, χωρίς χρέη Εγγυητικού Κεφαλαίου. Ο Πρόεδρος του Επικουρικού Κεφαλαίου, Γιώργος Βαλαής, μιλώντας στο Underwriter, επεσήμανε σχετικά: « Δεν πιστεύω ότι θα έχουμε φαινόμενα, όπως στο παρελθόν που έκλειναν σωρηδόν εταιρείες με τεράστια χαρτοφυλάκια. Υπάρχει πολύ καλύτερη εποπτεία αυτή τη στιγμή. Η Φερεγγυότητα ΙΙ έχει εφαρμοστεί από την αγορά, οπότε οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι πολύ πιο εύρωστες από ότι είχαμε δει στο παρελθόν».

Επίσης τον Νοέμβριο, επέκταση του Φιλικού Διακανονισμού τροχαίων και στις ΕΠΥανακοίνωσε η Ένωση, με στόχο να διασφαλίει τη σωστή λειτουργία του θεσμού και την άρτια εξυπηρέτηση των ασφαλιζομένων. Ο τζίρος των ΕΠΥ υπολογίζεται περίπου στο 15% της συνολικής αγοράς αλλά δεν καταγράφεται στα παραγωγικά στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος μιας και δεν είναι μέλη της.Μήνας εκλογών για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών ήταν ο Δεκέμβριος. Εκεί η θητεία του "δικού μας" Προέδρου, του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, ανανεώθηκε πανηγυρικά, για τουλάχιστον άλλα τέσσερα χρόνια. Η καλή συνεργασία με τους θεσμούς και της φορείς της Διαμεσολάβησης αναμένεται να συνεχιστεί, ακόμη και να εμπλουτιστεί μιας και πολύ Διαμεσολαβητές είναι μέλη του Δ.Σ. του ΕΕΑ, μεταξύ αυτών ο εδώ και λίγες μέρες τέως Πρόεδρος του ΠΣΣΑΣ Δημήτρης Γαβαλάκης που ανέλαβε το πόστο του Γενικού Γραμματέα. Νέος Πρόεδρος του ΠΣΣΑΣ ορίστηκε ο Γιάννης Τοζακίδης.

Τον Δεκέμβριο το θλιβερό νέο για τις πλημμύρες και τους αδικοχαμένους στη Μάνδρα Αττικής έσπρωξε τις ασφαλιστικές εταιρείες να αποφασίσουν επιτάχυνση των διαδικασιών εκταμίευσης των αποζημιώσεων στους πληγέντες ενώ για αποζημίωση έως 20.000 ευρώ αποφασίστηκε η εκταμίευση να γίνεται εντός 1 ώρας, ακόμη και σε περιπτώσεις που έχουν χαθεί σχετικά έγγραφα λόγω της καταστροφής.Ο Δεκέμβριος "έκλεισε" με την είδηση ότι από την 1η Ιανουαρίου 2018, αναμένεται να τεθεί σε ισχύ η «Ρήτρα Ελάχιστων Κανόνων Εξυπηρέτησης» ανάμεσα στις εταιρείες που παρέχουν Οδική Βοήθεια. Πρόκειται στην ουσία για κάποια ελάχιστα «στάνταρ εξυπηρέτησης», τα οποία οι εταιρείες δεσμεύονται γραπτά ότι θα ακολουθούν στην επαφή τους με τον πελάτη. Οι συμφωνίες εντός αγορών για το επίπεδο του σέρβις είναι αρκετά διαδεδομένες στο εξωτερικό (Service Level Agreements – SLAs λέγονται στα αγγλικά), αλλά στην Ελλάδα είναι μάλλον η πρώτη φορά που υπογράφεται κάτι τέτοιο.